గండాంతము

గండాంతము అనగా, రెండు రాశుల, రెండు నక్షత్రాల మధ్య గల సంధి కాలము 

ఆరూఢము


ఆరూఢము

ఒక రాశి నుండి ఆ రాశ్యాధిపతి ఎన్నవ రాశిలో ఉన్నాడో అక్కడ నుండి అన్నవ రాశి ఆ ఆరూఢము అవుతుంది.  ఆరూఢమూలు వరుసగా... (1)లగ్నారూఢము, (2)ధనారూఢము, (3)విక్రమారూఢము, (4)వాహనారూఢము, (5)మంత్రారూఢము, (6)విజయారూఢము, (7)దారారూఢము, (8)అష్టమారూఢము, (9)భాగ్యారూఢము, (10)రాజ్యారూఢము, (11)లాభారూఢము, (12)ఉపపదారూఢము.  
ఉదా:

బు శు
గు ర
కు

రాశి
కే చం
రా







పై ఉదాహరణ జాతకామందు కుంభ రాశి లగ్నము.  కుంభ రాశికి రాశ్యాధిపతి శని.  కుంభము నుండి శని 3వ స్థానములో మేష రాశియందున్నాడు.  మేష రాశి నుండి 3వ రాశి మిధున రాశి.  కావున మిధున రాశి లగ్నారూఢము అవుతుంది.  రాజ్యారూఢము నిర్ణయించవలెననుకొందాము.  రాజ్యారూఢము 10వది. లగ్నము నుండి 10వ రాశి వృశ్చికము.  వృశ్చిక రాశ్యాధిపతి కుజుడు.  వృశ్చిక రాశి నుండి కుజుడు 7వ రాశియందున్నాడు.  అక్కడ నుండి 7వ రాశి వృశ్చికము. కావున వృశ్చిక రాశియే రాజ్యారూఢము.  అదేవిధంగా ధనారూఢము నిర్ణయించవలెననుకొందాము. లగ్నము నుండి 2వ స్థానము అయిన మీన రాశి ధనారూఢము. మీన రాశి అధిపతి గురుడు.  మీన రాశి నుండి గురుడు 2వ స్థానమైన మేష రాశిలో ఉన్నాడు.  కావున మేషరాశి నుండి 2వ స్థానమైన వృషభ రాశి ధనారూఢము అవుతుంది.   ఈ విధముగానే మిగతా ఆరూఢములను నిర్ణయించాలి.  

ఒక రాశిలో ఎక్కువ భాగలు నడిచిన గ్రహము ఆత్మ కారకుడు.  అంతకంటే తక్కువ భాగలు నడిచిన గ్రహము అమాత్య కారకుడు.   అదే విధంగా తరువాత గ్రహము భాతృ కారకుడు.  తదుపరి వరుసగా మాతృ కారకుడు, పితృ కారకుడు, పుత్ర కారకుడు, జ్ఞాతి కారకుడు, ధారా కారకుడు.  

అయనాంశ – సాయన, నిరయన రాశి చక్రము

అయనాంశ సాయన, నిరయన రాశి చక్రము

          ఆకాశములో సూర్యుడు పరిభ్రమించగలిగే మార్గాన్ని రవి మార్గము అందురు.   అంటే సూర్యుడు పన్నెండు రాశులగుండా ప్రయాణించి ఏడాదికి ఒక చుట్టు తిరిగి వచ్చే మార్గము.  ఇది స్థిరంగా ఉంటుంది  (వాస్తవానికి ఇది సూర్యుని చుట్టూ తిరుగుతున్న భూకక్ష్య).  ఈ రవి మార్గాన్ని 23 ½ డిగ్రీల వాలులో భూమధ్య రేఖ రెండు బింధువుల వద్ద ఖండిస్తుంది.  ఈ ఖండన బింధువులను విషవత్తులు (equinoxes) అని అందురు.  ఒకటి వసంత విషవత్తు, రెండు శరద్విషవత్తు.  వసంత విషవత్తును (ఉత్తర విషవత్తు) ప్రారంభ బింధువుగా స్వీకరించి రాశి చక్రాన్ని 12 భాగాలు చేసే పద్దతిని సాయన రాశి చక్రము అందురు.  ఈ బింధువు స్థిరంగా ఉండదు.  సంవత్సరానికి 50.24 సెకనుల చొప్పున ఈ బింధువు సుమారు 26,000 సంవత్సరాలకు ఒకసారి రాశి చక్రము మొత్తము పూర్తిగా తిరుగుతుంది.  అశ్విన్యాది నక్షత్రాల ఆధారంగా ఏర్పడిన రాశి చక్రాన్ని నిరయన రాశి చక్రము అని అందురు.  ఇది స్థిరమైన రాశి చక్రము.  సాయన రాశి చక్రానికి, నిరయన రాశి చక్రానికి గల దూరాన్ని అయనాంశ అని అందురు.

          ఈ అయనాంశ విషయాన్ని వేరు వేరు పేర్లతో పూర్వము గుర్తించారు.  ఋషులు దీనిని అగస్త్య చారమని, సప్తర్షి చారమని అన్నారు.  అయానాంశలో తేడాల వల్ల జాతక చక్రాలు భిన్నంగా ఏర్పడుతుంటాయి.  అందువలన ఫలితములలో చాలా తేడా వస్తుంది.  అయానాంశను నిర్ణయించుటకు సాయన, నిరయన రాశి చక్రాల ప్రారంభ బింధువులు ఏకమైన సంవత్సరము సున్న.  అయనాంశ సంవత్సరమును వేరు వేరు శాస్త్రజ్ఞులు వేరు వేరుగా నిర్ణయించిరి.  వేరు వేరు అభిప్రాయముల ప్రకారం ఆయన శూన్య సంవత్సరములు ఈ క్రింది విధముగానున్నవి. 

          N.C. లహరి   ...       ...       ...       క్రీ.శ. 285 సం.
          కృష్ణమూర్తి     ...       ...       ...       క్రీ.శ. 291 సం.
          బి.వి. రామన్  ...       ...       ...       క్రీ.శ. 397 సం.
          మధుర కృష్ణమూర్తి శాస్త్రి        ...       క్రీ.శ. 411 సం.
          షీరో     ...       ...       ...       ...       క్రీ.పూ. 388 సం.
          డేవిడ్ సన్      ...       ...       ...       క్రీ.పూ. 317 సం.

          లహరి అయనాంశ రీత్యా సున్న అయనాంశ క్రీ.శ. 285 సం. ఆదివారం 22.3.285 నాటి 21 గం. 27 ని. (IST) సాయన రీత్యా, నిరయన రీత్యా చిత్తా నక్షత్ర స్ఫుటం 1800 0 03 ఒకటే అయినది.  భారత ప్రభుత్వము వారు ఏర్పాటు చేసిన Calendar Reforms Committee నిర్ణయించినది కూడా క్రీ.శ. 285 సం.  కావున ఇదియే సరియైనది.  నిరయన పద్దతి రీత్యా లగ్న స్ఫుటం, భావ స్ఫుటం, గ్రహ స్ఫుటం నిర్ణయించడానికి అయనాంశ తప్పనిసరిగా అవసరమున్నది.  

ద్వాదశ భావాలు – సంక్షిప్త విశ్లేషణ


ద్వాదశ భావాలు సంక్షిప్త విశ్లేషణ

జాతకుడు బాగుండాలి అంటే జాతకుని యొక్క తనూ భావము (లగ్నము) బాగుండాలి. తనూ భావము (లగ్నము) బాగుండాలి అంటే వ్యయ స్థానము (12వ భావము) బాగుండాలి. ఎలాంటి ఇబ్బందులు లేకుండా వ్యయము చేయగలగాలి అంటే లాభాలు లేదా సంపాదన బాగుండాలి.  అంటే లాభ స్థానం (11వ భావము) బాగుండాలి.  లాభాలు లేదా సంపాధన బాగుండాలి అంటే వృత్తికి సంబందించిన 10వ భావము బాగుండాలి.  ఇక్కడ వృత్తి అనగా వ్యాపారము కావచ్చు, ఉద్యోగము కావచ్చు లేదా నైపుణ్యము కావచ్చు. దశమ భావము బాగుండాలి అంటే అందుకు అతడు లేదా అతని తల్లిదండ్రులు ఎంతో పుణ్యము చేసుండాలి.  ఇందుకు నవమ (9వ) భావము బాగుండాలి.  నవమ భావము బాగుండాలి అంటే జాతకుడు ఎంతో కష్టపడాలి, ఇబ్బందులను ఎదుర్కోగలగాలి.  దీనికి అష్టమ (8వ) భావము (ఆకస్మిక ధనలాభము, స్పెకులేషన్ మొ. కూడా) బాగుండాలి.  అష్టమ భావము బాగుండాలి అంటే సప్తమ (7వ) భావము (కళత్రము, సంబంధాలు, రిలేషన్స్ మొ.) బాగుండాలి.  సప్తమ భావము బాగుండాలి అంటే శత్రు, రోగ, ఋణ స్థానము (6వ భావము) బాగుండాలి. అందుకు జాతకుని యొక్క ఆలోచనా సరళి, సంతానము (పంచమ భావము) బాగుండాలి.  అందుకు తల్లి ప్రేమ, సౌఖ్యము, విద్య, ఆహార నియమాలు మొ. (చతుర్ధ భావము) తోడ్పడుతుంది.  దానికి అందరి సహకారము (తృతీయ భావము) కావాలి.  సహకారము పొందాలి అంటే ధనము, మంచి వాక్కు (ద్వితీయ భావము) కలిగి ఉండాలి.  

          ద్వాదశ భావాలలో ఒక భావమునకు మరొక భావమునకు అంతర సంబంధము (inter-link) కలిగి ఉంటుంది.  కావున జాతకులు మంచి వాక్కు, నడవడి, ప్రవర్తన కలిగి ఉండవలెను.